Prof. Dr. Rahmi Çubuk

Biyopsiler

Biyopsiler

Görüntüleme Eşliğinde Perkütan Biyopsi

Perkütan (cilt üstünden) biyopsi, bir iğne ile ciltten geçilerek ve vücudun ilgili bölgesinden küçük bir doku parçasının alınmasıdır. İğne ile parça alınırken ultrasonografi veya bilgisayarlı tomografi işlemde yardımcı olarak kullanılır. Bu sayede girişimsel radyolog lezyonu görerek ve kesin bir şekilde lezyonun içinden doku parçası alır. Biyopsi işlemi çoğu zaman yeterli olmakta ve tanı koymak için açık cerrahi yapılması gerekliliğini ortadan kaldırmaktadır. 

Perkütan biyopsi işleminin amacı nedir?

Biyopsi ile bir lezyonun iyi veya kötü huylu olup olmaması ayırt edilir. Eğer lezyon kötü huylu ise alınan parça hastalığın tedavisinde yol gösteren hastalığın alt tiplerinin belirlenmesinde kullanılır. 

Ayrıca biyopsi şu amaçlarla da uygulanabilir:

  • tümör belirteçlerini ve tümör hücre tiplerini tanımlamak
  • tümörlerin mutasyon durumunu analiz etmek
  • bilinen veya şüpheli enfeksiyonu olan hastaları değerlendirmek
  • diffüz veya sistemik hastalıkların natürünü ve ne kadar yayıldığını belirlemek

 

Biyopsi işlemin bana faydası nedir?

Perkütan biyopsi, çok küçük bir dokudan bile doğru ve güvenli şekilde numune almayı sağlar. Daha invaziv olan, daha uzun süre hastanede yatmanıza ve geç iyileşmenize neden olan cerrahi biyopsiden sizi kurtarır.

Biyopsinin sonucu, doktorunuzun hastalığa tanı koymasına ve hastalığın derecesini saptamasına ve tedavi planı yapmasına yardımcı olacaktır.

Biyopsi işlemi için nasıl hazırlanmalıyım?

Çoğu perkütan biyopsi, çok az hazırlık ile ayakta tedavi ortamında gerçekleştirilir. Biyopsiden önce 6-8 saat bir şey yiyip içmemeniz istenir.

Kullandığınız ilaçlarınızı hekiminize söylemeniz gerekir, işlem öncesi ilaçların dozlarının ayarlanması veya kesilmesi (özellikle kan sulandırıcı ilaçların) gerekebilir.

İşlem öncesi gerekli kan tahlillerini yapmak için kan örneği alınabilir. İşlem sonrası sizi eve götürmesi için yanınızda bir refakatçi olması iyi olacaktır. Eğer sedasyon uygulandıysa yanınızda refakatçi olması zorunludur.

Biyopsi işlemi

Biyopsi çoğunlukla ultrasonografi, BT veya floroskopi (anlık X-ışınları) kullanılarak görüntüleme eşliğinde gerçekleştirilir. Girişimsel radyolog, önce hedef lezyonun tam yerini ve biyopsi için en kısa ve en güvenli yolu belirlemek için daha önce çekilmiş BT, MRG veya PET-BT taramalarınızı gözden geçirecektir. Bazı durumlarda, damar yoluyla ilaç vermek için el veya kol toplardamarınıza küçük bir kanül yerleştirilebilir.

Vücuda uygun bir pozisyon verilir ve cildiniz sterilize edilir. Cildinize ve cilt altındaki dokuya lokal anestezi enjekte edilir. Bazen damar yoluyla sakinleştirici ve/veya ağrı kesici ilaçlar verilebilir.

Biyopsi iğnesi yerleştirilir ve küçük bir doku örneği alınır. Bu süreçte hekiminiz size bazı yönlendirmelerde bulunacak ve sizden onlara uymanızı isteyecektir (örneğin; nefesinizi tutmanızı). Çoğu durumda birden çok doku örneği alınır. Bazen girişimsel radyolog kanama riskini azaltmak için enjeksiyon yapmak amacıyla işlemin sonunda bir kılavuz iğne kullanabilir. İşlem sonrası kanama genellikle çok kısa sürer ve parmak ucuyla uygulanan baskı sonucu kontrol altına alınabilir. Giriş bölgesi küçük bir bandaj ile kapatılır. Bazı durumlarda işlem sonrası görüntüleme yapılması gerekebilir. Ardından doku örnekleri hazırlanır ve inceleme amacıyla laboratuvara gönderilir. Biyopsi sonrası, hasta belirli bir süre hastanede müşahede edilir. Hastanın genel durumu stabil ise taburcu edilecektir.

Riskleri nelerdir?

Perkütan biyopsi, komplikasyon oranı düşük olan güvenli bir işlemdir. Olası komplikasyonlar bölgesel morarma, kanama (genellikle kısa süreli), enfeksiyon, perforasyon, komşu organda istenmeyen hasar, tümör ekilmesi veya işlem başarısızlığını içerir. Her hasta ve her vaka birbirinden farklıdır. Hekiminiz, biyopsiniz ile ilgili size daha detaylı bilgi verebilir ve sorularınızı yanıtlayabilir.

İşlem sonrası neler olabilir? Takip planı nedir?

Sedasyon sonrası fiziksel ve bilişsel yetilerinizi hızla geri kazanacaksınız. 1-6 saat kadar hastanede yatmanız ve izlem altında kalmanız istenebilir. Komplikasyonları önlemek için birkaç saat belirli bir pozisyonda durmanız istenebilir. Kanama riskinin daha yüksek olduğu işlemlerde (örneğin; böbrek biyopsisi), kan testi yapılması gerekebilir. Hekiminiz durumunuzdan endişe ederse, işlemi takip eden geceyi hastanede geçirmenizi isteyebilir. Biyopsi sonuçlarınızı almak ve daha ileri tedaviye ihtiyacınız olup olmadığını öğrenmek için doktorunuzla görüşmek üzere bir takip randevusuna ihtiyacınız olacaktır.