Prostat Nedir?
Prostat sadece erkeklerde bulunan bir salgı organıdır. Semen sıvısının bir kısmını üretir.
Prostat, idrar çıkış kanalının etrafını sarar, mesanenin altında ve rektumun hemen önünde yer alır.
Prostatın büyüklüğü yaş ile birlikte değişiklik gösterir. Genç erkelerde yaklaşık bir ceviz büyüklüğündedir, fakat yaşlı erkeklerde çok daha büyük olabilir.
Prostat Kanseri Nedir?
Prostat bezindeki hücreler kontrolsüzce kötü huylu şekilde büyümeye başlarsa, prostat kanseri oluşur.
Prostat kanseri prostatı büyüterek idrar yolunda baskıya neden olur. İdrar yapmada şikâyetler (sık idrar, bekleyerek idrar yapma vb.) olabilir.
Kanser daha da ilerlerse meni ve idrarda kan gözükebilir. Kemiğe yayılarak kemikte ağrıları neden olabilir.
Eğer kanser yavaş ilerliyorsa, hastada herhangi bir şikâyette oluşturmayabilir. Ve bu durumda saptanması / tanısı gecikebilir.
Prostat Kanserinin Bulgu ve Belirtileri Nelerdir?
Erken prostat kanseri genellikle erken evrelerde belirti vermez. Daha ileri evre prostat kanserleri belirtilere neden olabilir. Örneğin:
Bu sorunların çoğuna prostat kanseri dışındaki hastalıklarda neden olabilir. Örneğin, işeme sorunu çok daha fazla sıklıkla iyi huylu prostat büyümesinde görülür. İyi huylu prostat büyümesi, prostatın kanser olmadan yaşa bağlı büyümesidir. Yine de, bu belirtilerden herhangi biri varsa doktorunuza söylemeniz önemlidir. Böylece sorun bulunabilir ve eğer gerekirse tedavi edilebilir.
Prostatın İyi Huylu Büyümesi Nedir ?
Erkeklerde orta yaş sonrasında prostatın ağırlığı artabilir.
Bu ağırlık artışı ‘prostatın iyi huylu büyümesi’ olarak adlandırılır. Kanser değildir.
Prostatın iyi huylu büyümesi, idrar çıkış kanalını daraltabilir, mesanede baskıya neden olabilir.
Prostatit (Prostat İltihabı) Nedir ?
Prostatın iltihabıdır. Erkeklerde herhangi bir yaşta olabilir. Kanser değildir.
İdrar kanalında ağrı, yanma, karıncalanma ve akıntıya neden olabilir.
Antibiyotik tedavisi ile genellikle iyileşir.
Prostat Kanseri Ne Kadar Yaygındır?
Cilt kanseri dışında, prostat kanseri Amerikada erkeklerde en sık görülen kanser türüdür. Yaşamı boyunca, yaklaşık 7 erkekten 1’ i prostat kanseri teşhisi alacaktır.
Prostat Kanseri Hangi Yaşlarda Daha Sıktır?
Prostat kanseri ağırlıklı olarak orta yaş sonrası erkeklerde ortaya çıkar. 40 yaş öncesi nadirdir. Tanı alan 10 olgunun yaklaşık 6’ sı, 65 yaş veya üzeridir. Tanı anındaki ortalama yaş 66’ dır.
Prostat Kanserine Neden Olabilen Risk Faktörleri Var Mı?
Risk faktörleri, prostat kanserine yakalanma şansınızı artıran şeylerdir. Ancak, bir risk faktörüne, hatta birkaçına sahip olmak, bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez. Bilinen risk faktörü olmayan sahip kişiler kanser olurken, bir veya daha fazla risk faktörüne sahip çoğu insan kanser olmayabilir.
Temel olarak iki tip risk faktörü vardır. İlki sigara gibi bazı risk faktörleridir ki, kişi kendi iradesi ile sigarayı kullanmayarak bu riski önleyebilir. İkincisi ise; kişinin yaşı ya da aile öyküsü gibi nedenlerdir ki, bu risk faktörleri kişinin iradesi dışındadır, değiştirtilemez.
Prostat Kanserine Neden Olabilen Risk Faktörleri Nelerdir?
Farklı kanserlerin farklı risk faktörleri vardır. Araştırmacılar, bir erkeğin prostat kanserine yakalanma riskini etkileyebilecek çeşitli faktörler bulmuşlardır.
Yaş
Prostat kanseri 40 yaşından genç erkeklerde nadir olmakla birlikte, prostat kanseri olma olasılığı 50 yaş sonra hızla yükselir. Prostat kanserli 10 olgunun yaklaşık 6’sı, 65 yaşından büyüktür.
Irk
Prostat kanseri özellikle Amerika’da yaşayan siyah derili erkeklerde sık gözükmektedir. Ülkemizde erkeklerde prostat kanseri daha az sıklıkta görülür. Bu ırk ve etnik farklılıkların nedenleri kesin olarak bilinmemektedir.
Coğrafya
Prostat kanseri Kuzey Amerika, kuzeybatı Avrupa, Avustralya ve Karayip adalarında yaygındır. Asya, Afrika, Orta Amerika ve Güney Amerika’da daha az sıklıkta görülür. Bunun nedenleri kesin olarak bilinmemektedir.
Aile Öyküsü
Ailesinde (baba, erkek kardeş vb.) prostat kanseri bulunan erkeklerin prostat kanserine yakalanma olasılığı, diğer erkeklere (ailesinde prostat kanseri olmayan) göre daha yüksektir. Fakat çoğu prostat kanseri ailesinde herhangi bir prostat kanseri olmayan erkeklerde gözükmektedir. Kişinin babasında veya bir erkek kardeşinde prostat kanseri olması, bir erkeğin bu hastalığa yakalanma riskini iki kat artırır (Özellikle erkek kardeşinde prostat kanseri olanlarda bu risk daha fazladır). Eğer kişinin birden çok yakını genç yaşta prostat kanseri olmuş ise o kişinin prostat kanser olma ihtimali yüksektir.
Prostat Kanseri Riski Üzerine Etkisi Kesin Olmayan Faktörler Nelerdir?
Beslenme alışkanlığı
Çok miktarda kırmızı et veya yüksek yağlı süt ürünleri tüketen erkeklerde risk biraz daha yüksektir. Bu erkekler, aynı zamanda, daha az meyve ve sebze yeme eğilimindedir. Doktorlar bu faktörlerin hangisinin riski artışından sorumlu olduğundan emin değildirler.
Şişmanlık
Obez (çok şişman) olmanın, prostat kanserine yakalanma riskini arttırdığı düşünülmemektedir.
Sigara İçmek
Çalışmaların çoğu sigara ve prostat kanserine yakalanma arasında bir bağlantı bulamamıştır.
Prostat iltihabı (prostatit)
Prostatit ile prostat kanseri arasında direkt bir ilişki bulunmamaktadır. Bazı çalışmalar ise, prostat bezinin iltihabının prostat kanseri riskinde artış ile bağlantılı olabileceğini öne sürmektedir. İkisi arasındaki bağlantı henüz belli değildir ve aktif bir araştırma alanıdır.
Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar
Araştırmacılar cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (gonore ve klamidya gibi), prostat kanseri riskini artırıp arttırmadığına bakmışlardır. Şimdiye kadar yapılan çalışmalar hiçbir kesin sonuca ulaşmamıştır.
Prostat Kanserinden Ölüm Sık Mıdır ?
Prostat kanseri, akciğer kanserinden sonra kansere bağlı ölümlerin ikinci sık nedenidir. Prostat kanseri ciddi bir hastalıktır, fakat prostat kanseri tanısı alan çoğu erkek bu hastalıktan ölmezler.